1996 yılında Japonya’da Red ve Green isimli Game Boy oyunlarının piyasaya sürülmesiyle, bir oyun serisi olarak başlayan Pokémon (Pocket Monsters’ın kısaltması, Japoncasıyla Poketto Monsuta), yıllar içinde manga, kart oyunu ve anime serisini de bünyesinde barındıran bir medya imtiyazına dönüşmüştür.
Ülkemizde özellikle 2000 yılında yayınlanan animesi ile popülerlik kazanan Pokémon’un, 25 yılı aşan yolculuğundan öne çıkan gelişmeler aşağıda kronolojik olarak sıralanmıştır.
2000 Yılı Öncesi
90’lı yılların sonlarında Pokémon oyunları ve bu oyunları çalıştıran Nintendo konsollarının özel işletmeler tarafından satışa sunulmasıyla Pokémon ülkemize giriş yapmış oldu.
Pokémon ayrıca yakaladığı küresel başarı ve “Electric Soldier Porygon” bölümünün Japonya’da yarattığı infial gibi gazete haberleriyle ülkemiz gündeminde yer buldu.[1][2]
2000
Pokémon animesinin Türkiye’de resmi olarak yayınlandığı yıl olan 2000 yılı aynı zamanda Pokémon’un ülkemizdeki en hareketli yılı oldu. Anime serisinin dışında, ilk sinema filmi, tasolar, kartlar ve kitaplar da ülkemize bu yıl giriş yaptı.
Talihsiz atlama vakaları ile bunlara bağlı olarak animenin yayından kaldırılması da keza bu yıl gerçekleşti.
Pokémon Türkiye’de yayınlanmaya başladı
Pokémon animesi ATV’de yayınlanmaya başladı.[3]
Detaylar: Pokémon Animesi
“Orijinal Pokémon Elkitabı” ve çeşitli kitaplar piyasaya sürüldü
Kitaplar, Doğan Egmont Yayıncılık (DE) tarafından yayınlandı.[4]
Detaylar: Pokémon Kitapları
“Pokémon: İlk Film” vizyona girdi
Filme gidenlere filmin posteri ve çeşitli Pokémon kartları verildi. Film ülkemizde 350.000’den fazla kişi tarafından izlendi.[5][6]
Detaylar: Pokémon Filmleri, Pokémon: İlk Film Promosyonları
“Charizard Sakinleşiyor” bölümü yayınlandı
Animenin bu bölümünden sonra ülkemizde uzun süre yeni bir bölüm yayınlanmadı. Anime birkaç defa en baştan tekrar yayınlandı.
Detaylar: İndigo Ligi
“Taso 1” seti çıkış yaptı
“Taso 1” seti, FritoLay firmasının Doritos, Lay’s, Ruffles ve Cheetos isimli cipslerinden çıkmaya başladı.[7]
Detaylar: Taso 1
Sabah Gazetesi Pokémon kartı kampanyası başlattı
Gazete, kupon karşılığında Base Set’ten destelerin verildiği bir kampanya başlattı. Ayrıca, gazete tarafından kupon toplama süreci boyunca, Pokémon kart oyununun kurallarını anlatan “Pokémon Gazetesi” isimli rehberler dağıtıldı.[8]
Burger King’in “Pokémon: İlk Film” oyuncakları dağıtılmaya başlandı
57 oyuncak (Pikachu’nun 3 versiyonu da sayılırsa 59) ile 6 altın kart, Kids Menüsü yanında dağıtıldı.[9]
Detaylar: Burger King 1999
“Taso 2” seti çıkış yaptı
“Taso 2” seti, FritoLay firmasının cipslerinden çıkmaya başladı.
Detaylar: Taso 2
Mersinli Ferhat A. iddiaya göre Pokémon karakterlerine özenerek 7. kattan atladı
Sol ayağı kırılan 4 yaşındaki çocuğun “Pokémon’u izledim. Pokémon gibi uçtum” şeklinde konuştuğu öne sürüldü.[10]
Kilisli Seda A. iddiaya göre “Süper Pokémon” olduğunu söyleyerek 5. kattan atladı
Sağ ayak bileği kırılan 7 yaşındaki çocuğun “Ben süper Pokémon’um. Şimdi Pokémon gibi uçacağım” diyerek atladığı öne sürüldü.[11]
“Taso 3” seti çıkış yaptı
“Taso 3” seti, FritoLay firmasının cipslerinden çıkmaya başladı.
Detaylar: Taso 3
“Pokémon Çıkartma Albümü” ve çeşitli kitaplar piyasaya sürüldü
Kitaplar, Doğan Egmont Yayıncılık (DE) tarafından yayınlandı.[12]
Sağlık Bakanlığı, Pokémon’un zararlı etkileri olduğunu ifade eden bir rapor yayınladı
RTÜK’e sunulan raporda, animede, iyi ve kötü arasındaki ayrımın net bir şekilde yapılmaması ve karakterlerin kendilerini kolayca tehlikeye atmasının çocuklar için tehlike kavramına ilişkin kargaşa yarattığına ve animenin çocuklara şiddeti benimsettiğine ilişkin görüş bildirildi.[13]
RTÜK Pokémon’u yayınlayan ATV’ye bir günlük kapatma cezası verdi ve Pokémon’un yayından kaldırılmasını istedi
RTÜK, Sağlık Bakanlığının konuyla ilgili raporuna dayanarak, animenin okul öncesi yaş grubu için zarar verici olduğu değerlendirmesiyle bu kararın verildiğini açıkladı. ATV Genel Yayın Yönetmeni Zühtü Sezer karara itiraz edileceğini ve animeyi yayınlamaya devam edeceklerini açıkladı.[14][15][16]
Pokémon yayından kaldırıldı
Uzun süredir devam eden tartışmalar, çocukların atlama vakaları, gelen şikayetler, Sağlık Bakanlığı’nın uyarısı ve RTÜK’ün talimatı üzerine Pokémon, ATV tarafından yayından kaldırıldı.[17]
Sağlık Bakanlığı tasoların yasaklanmasını önerdi
Sağlık Bakanlığına bağlı bilimsel kurul, Tarım Bakanlığından, çocukların ailelerine karşı tavır almalarına neden olduğu gerekçesiyle, tasoların cips paketlerinden çıkmaması için talepte bulundu.[18]
2001
Animenin yasaklanmasının ardından yavaşlayan Pokémon furyası, 2. filmin vizyona girmesi ve yeni çıkan taso setleri ile devam etti.
“Pokémon 2: En Güçlü O” vizyona girdi
Filme gidenlere çeşitli Pokémon kartları verildi. Film ülkemizde 150.000’den fazla kişi tarafından izlendi.[19][20]
Detaylar: Pokémon 2: En Güçlü O Promosyonları
“Taso TV” seti çıkış yaptı
“Taso TV” seti, FritoLay firmasının cipslerinden çıkmaya başladı.
Detaylar: Taso TV
Pokémon animesi ve oyunları okullarda yasaklandı
Müstakil Tüketiciler Birliği’nin şikayeti üzerine Milli Eğitim Bakanlığınca kurulan komisyon Pokémon animesini ve oyunlarını sakıncalı buldu ve bunların eğitim – öğretim faaliyetlerinde izlenilmesini ya da kullanılmasını yasakladı.[21]
“Özel Koleksiyon Taso” seti çıkış yaptı
2. Nesil Pokémonları içeren “Özel Koleksiyon” seti, FritoLay firmasının cipslerinden çıkmaya başladı.
Detaylar: Taso Özel Koleksiyon
2002
Yaklaşık 2 yıllık aranın ardından anime televizyon ekranlarına geri döndü. Her ne kadar sadece eski bölümlerin tekrarları yayınlansada, bu gelişme bile ülkemizdeki Pokémoncular için heyecan yarattı.
Pokémon Star TV’de yayınlanmaya başladı
Ancak sadece “Charizard Sakinleşiyor” bölümünden önceki bölümlerin tekrarları yayınlandı.[22]
2004
Yayınlanan son yeni bölümden yaklaşık 4 yıl sonra, Pokémon’un yeni bölümleri yayınlanmaya başladı. Bu gelişme, özellikle internet forumlarında toplanan Türk Pokémoncular arasında heyecan yarattı.
Star TV yeni bölümleri yayınlamaya başladı
“Pokémon Su Savaşları” bölümü ile yaklaşık 4 yılın ardından yeni bölümler yayınlanmaya başladı.
Detaylar: Johto Yolculuğu
2007
“Pokémon Diamond & Pearl” piyasaya sürüldü
4. neslin ilk oyunları DS konsolu için piyasaya sürüldü.[23]
2008
“Pokémon Ranger: Shadows of Almia” piyasaya sürüldü
Oyun DS konsolu için piyasaya sürüldü.
2009
“Pokémon Mystery Dungeon: Explorers of Sky” piyasaya sürüldü
Mystery Dungeon: Explorers of Time and Explorers of Darkness oyunlarının geliştirilmiş versiyonu, Nintendo DS konsolu için resmi olarak ülkemizde piyasaya sürüldü.[24]
2010
“Pokémon HeartGold & SoulSilver” piyasaya sürüldü
Gold & Silver oyunlarının yeniden yapımları, Nintendo DS konsolu için resmi olarak ülkemizde piyasaya sürüldü.[25]
“Pokémon Ranger: Guardian Signs” piyasaya sürüldü
Oyun DS konsolu için piyasaya sürüldü.
2011
Mitolojik Pokémon Celebi etkinliği düzenlendi
Nintendo Türkiye ve Toyzzshop işbirliğiyle, Diamond, Pearl, Platinum, HeartGold ve SoulSilver oyunları için Celebi’nin dağıtıldığı bir etkinlik yapıldı. İstanbul, Ankara ve İzmir’deki bazı Toyzzshop mağazalarında 4 marta kadar süren etkinlikte ayrıca Reshiram ve Zekrom anahtarlıkları ile Black & White oyunlarına ilişkin çeşitli broşürler verildi.[26]
“Pokémon Black & White” piyasaya sürüldü
5. nesil oyunları, Nintendo DS konsolu için resmi olarak ülkemizde piyasaya sürüldü.[27]
2012
McDonald’s 2011 oyuncakları ve kartları dağıtılmaya başlandı
6 oyuncak ve 12 kart, Happy Meal menüsü yanında ve isteğe bağlı ayrı olarak satılmaya başlandı.
Detaylar: McDonald’s 2011
2016
2016 yılında birçok ülkede çıkış yapan Pokémon Go, ülkemizde resmi olarak henüz yayınlanmamasına rağmen, oyunun APK dosyasını telefonlarına kuran Pokémon hayranlarından büyük ilgi gördü. Oyun için çıkan “Pokémon Go Oyun Rehberi”, ülkemizde 15 yıl sonra yayınlanan ilk Pokémon kitabı oldu.
“Pokémon Go” çıktı
İlk nesilden Pokémon’ları içeren oyunu, ülkemizdeki çevrimiçi uygulama mağazalarında erişime açılmamış olsa da büyük ilgi gördü.[28][29]
“Pokémon Go Oyun Rehberi” isimli kitap piyasaya sürüldü
Pokémon Go oyunu için gayriresmi bir rehber niteliğindeki kitap Epsilon Yayınevi tarafından yayınlandı.
McDonald’s 2016 oyuncakları ve kartları dağıtılmaya başlandı
16 oyuncak ve 12 kart, Happy Meal menüsü yanında ve isteğe bağlı ayrı olarak satılmaya başlandı.[30]
Detaylar: McDonald’s 2016
2017
“Sun & Moon” Serisinden Pokémon Kartları satılmaya başlandı
Sun & Moon ve Sun & Moon Guardians Rising setlerinden deste ve booster packler Fast Dağıtım adlı tedarikçi vasıtasıyla Armağan Oyuncak, Remzi Kitabevi, Toyzzshop ve Notebook Kırtasiye gibi yerlerde satılmaya başlandı.
McDonald’s 2017 oyuncakları ve kartları dağıtılmaya başlandı
8 oyuncak ve 12 kart, Happy Meal menüsü yanında ve isteğe bağlı ayrı olarak satılmaya başlandı.
Detaylar: McDonald’s 2017
2018
McDonald’s 2018 oyuncakları ve kartları dağıtılmaya başlandı
8 oyuncak ve 12 kart, Happy Meal menüsü yanında ve isteğe bağlı ayrı olarak satılmaya başlandı.[31]
Detaylar: McDonald’s 2018
“Pokémon Film: Seni Seçtim!” yayınlandı
Alternatif bir zaman hattını izleyen Pokémon filmlerinin ilki Netflix’de yayınlandı.
2019
“Pokémon Dedektif Pikachu” filmi 18 yıl sonra ülkemizde vizyona giren ilk Pokémon filmi, Burger King’in aynı film temalı oyuncakları ise şirketin 19 yıl sonra dağıttığı ilk Pokémon oyuncağı seti oldu.
“Pokémon Dedektif Pikachu” vizyona girdi
Filme gidenlere çeşitli Pokémon kartları verildi. Film ülkemizde 150.000’den fazla kişi tarafından izlendi.[32]
Detaylar: Pokémon Dedektif Pikachu Promosyonları
Burger King’in “Pokémon Dedektif Pikachu” oyuncakları dağıtılmaya başlandı
6 oyuncaktan oluşan set, Kids Menüsü yanında ve isteğe bağlı ayrı olarak satılmaya başlandı.[33]
Detaylar: Burger King 2019
“Pokémon Sword & Shield” piyasaya sürüldü
8. nesil oyunları, Nintendo Switch konsolu için resmi olarak ülkemizde piyasaya sürüldü.[34]
2020
“Pokémon Filmi: Birlikten Kuvvet Doğar” yayınlandı
Alternatif bir zaman hattını izleyen Pokémon filmlerinin ikincisi Netflix’de yayınlandı.
McDonald’s 2019 oyuncakları ve kartları dağıtılmaya başlandı
12 oyuncak ve 12 kart, Happy Meal menüsü yanında ve isteğe bağlı ayrı olarak satılmaya başlandı.[35]
Detaylar: McDonald’s 2019
“Pokémon: Mewtwo İntikam Peşinde – Evrim” yayınlandı
Pokémon’un 24. yılı kutlamaları kapsamında, “Pokémon: İlk Film”in 3 boyutlu bir yeniden yapımı olan “Pokémon: Mewtwo İntikam Peşinde – Evrim” Netflix üzerinden yayınlandı.[36]
“Pokémon Mystery Dungeon: Rescue Team DX” piyasaya sürüldü
Pokémon Mystery Dungeon: Blue Rescue Team ve Red Rescue Team oyunlarının Nintendo Switch için geliştirilen yeniden yapımı Pokémon Mystery Dungeon: Rescue Team DX, Nintendo Switch konsolu için resmi olarak ülkemizde piyasaya sürüldü.[37]
“Güneş ve Ay Ultra Efsaneler”in 1. yarısı yayınlandı
54 bölümden oluşan sezonun ilk 27 bölümü Netflix üzerinden yayınlandı.
Detaylar: Güneş ve Ay Ultra Efsaneler
“Güneş ve Ay Ultra Efsaneler”in diğer yarısı yayınlandı
Sezonun 2. yarısı Netflix üzerinden yayınlandı.
2021
“Pokémon Go”, Türkiye için çıkış yaptı
2016 yılında birçok ülkede resmi olarak çıkış yapan artırılmış gerçeklik oyunu Pokémon Go, yaklaşık 5 yılın ardından ülkemizde de erişime açıldı.[38]
“Pokémon Yolculukları: Dizi”nin 1. sezonu yayınlandı
“Pokémon Journeys: The Series“, 48 bölümlük ilk sezonuyla Netflix üzerinde “Pokémon Yolculukları: Dizi” ismiyle yayınlandı.[39]
Detaylar: Yolculuklar
“Pokémon Filmi: Ormanın Sırları” yayınlandı
23. Pokémon Filmi “Ormanın Sırları”, Netflix üzerinden yayınlandı.[40]
“Pokémon Brilliant Diamond ve Shining Pearl” piyasaya sürüldü
4. neslin yeniden yapımları, Nintendo Switch konsolu için resmi olarak ülkemizde piyasaya sürüldü.[41]
2022
2022 yılı Go ve Unite gibi oyunların Türkçe sürümlerinin yayınlanması ile Pokémon’un yerelleştirilme çalışmalarının ön plana çıktığı önemli bir yıl oldu.
“Pokémon Unite”ın, Türkçe versiyonu çıktı
MOBA oyunu, App Store ve Google Play için Türkçe olarak erişime açıldı.[42]
“Pokémon Legends: Arceus” piyasaya sürüldü
Sinnoh’un Hisui olarak anıldığı geçmiş bir dönemde geçen, 8. neslin son oyunu Pokémon Legends: Arceus, Nintendo Switch konsolu için resmi olarak ülkemizde piyasaya sürüldü.[43]
“Pokémon Go” Türkçe oldu
Pokémon Go bazı oyuncuların telefonlarında Türkçe oynanabilmeye başladı.
“Pokémon Go” için resmi Türkçe dil desteği geldi, oyunun resmi lansmanı yapıldı
Oyun tüm oyuncular için Türkçe oldu. Oyun için ayrıca Niantic ve The 4 Winds Entertainment tarafından İstanbul’da resmi bir lansman gerçekleştirildi.[44]
İlk resmi “Pokémon Go” etkinliği gerçekleştirildi
İstanbul’daki İstinye Park AVM’de 20 marta kadar süren etkinlikte katılımcılar, dağıtılan görev kartlarındaki oyun içi görevleri tamamlayarak Pikachu şapkası, oyunun ve oyundaki takımların çıkartmaları, not defteri, bez çanta, tişört, oyun içi hediye kodu ve Galata Kulesi arkaplanlı Charizard posteri gibi hediyeler kazandılar.
“Pokémon Yolculukları: Dizi”nin 2. sezonu yayınlandı
“Pokémon Journeys: The Series“’, 42 bölümlük ikinci sezonuyla Netflix üzerinde “Pokémon Ustası Yolculukları: Dizi” ismiyle yayınlandı.[45]
“Pokémon: Arceus Günlükleri” yayınlandı
Japonya’da 4 bölümlük özel bir anime dizisi olarak gösterilen Arceus Günlükleri’nin Türkçesi, 63 dakikalık özel bir bölüm şeklinde Netflix üzerinde yayınlandı.[46]
“Pokémon Scarlet ve Violet” piyasaya sürüldü
9. Neslin ilk oyunları, Nintendo Switch konsolu için resmi olarak ülkemizde piyasaya sürüldü.[47]
2023
“Pokémon Yolculukları: Dizi”nin 3. sezonunun ilk 12 bölümü yayınlandı
“Pokémon Journeys: The Series”in, üçüncü sezonunun ilk 12 bölümü Netflix üzerinde “Pokémon Benzersiz Yolculuklar: Dizi” ismiyle yayınlandı.[48]
“Pokémon Yolculukları: Dizi”nin 3. sezonundan 15 bölüm daha yayınlandı
Netflix’te yayınlanan 15 bölümle beraber, 3. sezondan toplam 27 bölüm yayınlanmış oldu.[49]
“Pokémon Yolculukları: Dizi”nin son 15 bölümü yayınlandı
“Pokémon Benzersiz Yolculuklar: Dizi” böylelikle Netflix üzerinde tamamen yayınlanmış oldu.[50]
Kaynaklar
- Milliyet Gazetesi, 18 Aralık 1997 – Japonya’da film paniği
- Milliyet Gazetesi, 22 Şubat 1998 – Cep canavarları geliyor
- Milliyet Gazetesi, 31 Ocak 2000 – Yayın Akışı, ‘Pokemon’larla tanışın…
- Tıkla24.de – Pokemon El Kitabı, Dev Pokemonlar Adası, Pokemon Dövme Kitabı 2
- Milliyet Gazetesi, 9 Haziran 2000 – Sinema – Tiyatro – Gösteri
- Box Office Türkiye – Pokemon
- Milliyet Gazetesi, 29 Temmuz 2000 – Pokemon çılgınlığı devam ediyor
- Sabah Gazetesi, 31 Temmuz 2000 – Çocuklar Müjde!
- Milliyet Gazetesi, 2 Eylül 2000 – Pokemonlar Burger King’te
- Milliyet – İşte Gerçek Pokemon!
- Milliyet – Dişi ‘Pokemon’ da yumuşak indi
- Tıkla24.de – Pokemon Saymayı Öğretiyor, Güle Güle Butterfree, Geçmişten Gelen Tehdit, Pikachu’nun Elektrik Şoku, Pokemon Dövme Kitabı, Pokemon Çıkartmalı Dizisi-2
- Milliyet – RTÜK Pokemon’u yutacak mı?
- NTV – Pokemon televizyon kapattı
- Sabah – Dünyada serbest bizde yasak
- CNN – Turkey bans ‘Pokemon’ cartoon after accidents
- Milliyet Gazetesi, 14 Aralık 2000 – Pikachu’yu uçurdular!
- Milliyet – Kaçın ‘Taso’ geliyor
- Milliyet Gazetesi, 13 Ocak 2001 – Sinema – Tiyatro – Gösteri
- Box Office Türkiye – Pokemon 2: En Güçlü O
- Milliyet – Pokemona okul da yasak
- Milliyet Gazetesi, 7 Aralık 2002 – Yayın Akışı
- Nintendocu Dergisi, Sayı 1, Sayfa 7 – DSi Çıkış Tarihleri (PDF – 36.5 MB)
- Nintendo Türkiye – Anasayfa
- Bölüm Sonu Canavarı – Pokemon Heart Gold / Soul Silver
- Bölüm Sonu Canavarı – Nintendo’nun Celebi Etkinliğinden Görüntüler
- Bölüm Sonu Canavarı – Pokemon Black/White
- CNET – Pokemon Go launches on iOS and Android
- Hürriyet – Pokemon Go çılgınlığı Türkiye’yi de vurdu
- FRPNET – Pokemon Oyuncakları McDonald’s’ta!
- AVMDergi – Efsanevi Pokémonlar şimdi Happy Meal oyuncaklarında
- Box Office Türkiye – Pokémon Dedektif Pikachu
- Burger King Basın Bülteni – Dedektif Pikachu Şimdi Burger King’lerde! (PDF – 100 KB)
- CD Media – Pokémon Sword ve Shield
- McDonald’s – Tweet
- Flixable – Pokémon: Mewtwo İntikam Peşinde – Evrim
- CD Media – Pokémon Mystery Dungeon: Rescue Team DX
- ShiftDelete.Net – Pokemon GO’dan sevindiren gelişme
- Flixable – Pokémon Yolculukları: Dizi
- Flixable – Pokémon Filmi: Ormanın Sırları
- CD Media – Pokémon Brilliant Diamond ve Shining Pearl
- Pokémon Basın Bülteni – Pokémon UNITE şimdi Türkçe!
- CD Media – Pokémon Legends: Arceus
- Pokémon GO – Pokémon GO için Türkçe Dil Desteği!
- Flixable – Pokémon Ustası Yolculukları: Dizi
- Flixable – Pokémon: Arceus Günlükleri
- CD Media – Pokémon Scarlet ve Violet
- Flixable – Pokémon Benzersiz Yolculuklar: Dizi
- Flixable – Pokémon Benzersiz Yolculuklar: Dizi
- Flixable – Pokémon Benzersiz Yolculuklar: Dizi
8 Yorum
Yorumunuzu EkleyinPokemon 24 sezon çıktı
Gerekli güncellemeyi yaptım. Bilgilendirme için teşekkürler.
pokemon Arceus Günlükleri Netflix çıktı
22 Haziran 2000
“Charizard Sakinleşiyor” bölümü yayınlandı
Animenin bu bölümünden sonra ülkemizde uzun süre yeni bir bölüm yayınlanmadı. Anime birkaç defa en baştan tekrar yayınlandı.
Yasaklanma olayları ise Aralık 2020’de gerçekleşmiş. Genel olarak kitlenin bildiği yeni bölümlerin yasaklanma nedeniyle kesildiğiydi. Yeni bölümlerin yayınlanması yasaktan önce mi durdu kesin olarak?
Evet. “Charizard Sakinleşiyor” bölümü Haziran 2000’de yayınlandı.
Bu bölüm sonrasında uzun süre yeni bölüm gelmemesi, bölümün Amerika’da 2. sezonun finali olarak yayınlanmasından ve Atv’nin sadece ilk 2 sezonu satın almış olmasından kaynaklanıyor olabilir. Tabi olayın iç yüzünü bilemeyiz.
Sonrasında anime en baştan 2 kez daha yayınlandı diye hatırlıyorum. Çocukların atlama vakaları, Sağlık Bakanlığının animeye ilişkin olumsuz görüş bildirmesi, Atv’ye rakip bir medya grubunun eleştirel yayınları vs. derken Aralık 2000’de anime yasaklandı.
pokemon journeys 3 sezon 1. yarısı 6.1.2023
cuma gün ash ve pikachu veda
Pokémon: Pokémon Ustası Olmak çıktı